W dniu 12 września 2024 r. odbyło się kolejne posiedzenie podkomisji stałej ds. bezpieczeństwa żywności, eliminowania nieuczciwych praktyk w obrocie żywnością oraz sprzedaży bezpośredniej i handlu detalicznego produktów wytworzonych w gospodarstwach rolnych.

W ramach posiedzenia przedstawiono Informację Ministerstwa Zdrowia oraz Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi na temat stanu wdrażania przez Polskę zapisów Rozporządzenia UE 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. ws. przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. W posiedzeniu udział wzięła przedstawicielka Green REV Institute, Dyrektorka Operacyjna Anna Spurek, która w trakcie posiedzenia wskazała:

„(…) kwestia oznakowania żywności to kwestia praw osób konsumenckich gwarantowanych art. 38 Karty Praw Podstawowych – Prawo do bezpieczeństwa (Artykuł 38). Oznakowanie żywności odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa produktów spożywczych, ponieważ daje konsumentom narzędzia do oceny ryzyka związanego z ich spożyciem. Nieprawidłowe oznakowanie, takie jak brak informacji o dacie ważności lub składnikach, może zagrażać bezpieczeństwu konsumentów, co byłoby naruszeniem tego prawa.

FAO promuje etykietowanie żywności jako skuteczne narzędzie ochrony zdrowia konsumentów i konsumentek w zakresie bezpieczeństwa żywności i żywienia. Wraz ze wzrostem globalnego handlu i odejściem od tradycyjnych bezpośrednich relacji między producentem a nabywcami, nabywczyniami żywności, istnieje większa potrzeba tworzenia etykiet żywności, które są jasne i można im zaufać . Już w 2014 r. rządy potwierdziły, że „wzmocnienie pozycji konsumentów i konsumentek jest konieczne poprzez ulepszone i oparte na dowodach informacje na temat zdrowia i żywienia oraz edukację, aby dokonywać świadomych wyborów dotyczących konsumpcji produktów spożywczych w celu zdrowego odżywiania” .

FAO wskazuje na rolę etykietowania żywności dla:

1. przeciwdziałania marnowaniu żywności;
2. roli oznakowania żywności dla przeciwdziałania chorobom dietozależnym: “Jednym z głównych czynników przemawiających za oznaczaniem wartości odżywczej jest zwiększona częstość występowania chorób niezakaźnych związanych z dietą. Etykiety te mogą być skutecznym narzędziem pomagającym konsumentom w dokonywaniu zdrowych wyborów żywieniowych. Aby zmaksymalizować potencjał etykiet żywieniowych i oświadczeń zdrowotnych w zakresie poprawy zdrowia publicznego, należy stale prowadzić kampanie uświadamiające i programy edukacyjne, aby pomóc konsumentom w zrozumieniu i właściwym stosowaniu etykiet. Wytyczne Kodeksu Żywnościowego zalecają następujące rodzaje oznaczania wartości odżywczej: Informacja o wartości odżywczej, Referencyjne Wartości Odżywcze, Ilościowa Informacja o Składnikach (QUID), Oświadczenia Żywieniowe i Oświadczenia Zdrowotne.” ;
3. przeciwdziałaniu oszustwom dot. żywności, na które narażone są osoby konsumenckie;
4. wiedzy nt. kraju pochodzenia żywności i sposobu produkcji.

FAO od lat wskazuje, że Istnieje potrzeba harmonizacji podejść, w szczególności w odniesieniu do etykiet z przodu opakowania, aby uniknąć dezorientacji konsumentów i umożliwić im porównywanie produktów. Obowiązkowe FOP rozszerzyłoby zakres etykietowanej żywności i zawierałoby ostrzeżenia, a także zachęcające komunikaty.
Komisja Europejska miała przedstawić rozporządzenie dot. zrównoważonego systemu żywności w 2023 r. Nadal na nie czekamy.”

Photo: Unsplash