Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen przedstawiła 4 września aktualne informacje na temat prac grupy nad strategicznym dialogiem w sprawie przyszłości rolnictwa w UE.

Ursula von der Leyen: „Trudno o sektor ważniejszy dla naszego kontynentu niż rolnictwo. Jak wszyscy wiemy, ma ono kluczowe znaczenie dla naszego zdrowia. Ma strategiczne znaczenie dla naszej gospodarki i naszej samowystarczalności. Wiemy jednak, że nasi rolnicy i rolniczki stoją w obliczu wielu rosnących wyzwań, od bardzo ostrej globalnej konkurencji po niszczycielskie skutki zmian klimatycznych. Jak wiemy, Europa jest najszybciej ocieplającym się kontynentem. Znamy i doświadczamy wszystkich ekstremalnych zjawisk pogodowych, które stają się coraz częstsze, niezależnie od tego, czy są to fale upałów i susze, czy powodzie, gradobicia, ulewne deszcze. Ale obserwujemy również rosnącą ilość zubożonych i zanieczyszczonych gleb. Gleby te są mniej żyzne i mniej odporne na powodzie, a ich zdolność do zatrzymywania zarówno wody, jak i węgla jest ograniczona. Wiemy, że w niektórych częściach Europy dostępność wody jest już poważnym problemem. Społeczność rolnicza jest jedną z pierwszych ofiar tych kryzysów. Jednocześnie jednak sektor ten dysponuje wieloma rozwiązaniami, które mogą złagodzić, a czasem nawet odwrócić skutki kryzysu. Nie zaczynamy od zera. Jak wiadomo, poczyniliśmy znaczne postępy w kierunku bardziej zrównoważonego rozwoju. Dokonały tego wszystkie sektory i podmioty w sektorach, ale wszyscy wiemy, że należy podjąć bardziej ambitne kroki. Dlatego bardzo się cieszę, że strategiczny dialog w sprawie przyszłości rolnictwa w Unii Europejskiej przedstawia konsensualne – konsensualne, to ważne – rozwiązania. Z pewnością będą Państwo dużo mówić o dalszych działaniach. Ale już dziś wszyscy wiemy, że musimy zrobić więcej – i zrobimy więcej – aby chronić naszych rolników, rolniczek i uczynić system rolno-spożywczy bardziej odpornym, bardziej konkurencyjnym, ale przede wszystkim bardziej zrównoważonym”.

Co dalej?

Ursula von der Leyen: „Mój zespół i ja oczywiście dokładnie przeanalizujemy zalecenia zawarte w raporcie. Posłużą one do opracowania wizji rolnictwa i żywności. Przedstawię tę mapę drogową w ciągu pierwszych 100 dni następnej kadencji. Istnieje już kilka kluczowych celów nakreślonych w moich wytycznych politycznych. Po pierwsze, musimy zapewnić sprawiedliwe i wystarczające dochody naszym rolnikom. Ponieważ dzięki europejskim rolnikom Europa ma najlepszej jakości żywność na świecie. Muszą więc oni otrzymać środki do życia, na jakie zasługują. Tak, mamy Europejską Wspólną Politykę Rolną – WPR – która już zapewnia 300 miliardów euro – i to do 2027 roku. Równolegle musimy dobrze przyjrzeć się rolno-spożywczemu łańcuchowi wartości, ponieważ widzimy, że zbyt często rolnicy i rolniczki są najsłabszym ogniwem tego łańcucha. Niektórzy są zmuszeni do systematycznej sprzedaży swoich produktów poniżej kosztów produkcji, a tak nie może być. Dlatego w marcu tego roku Komisja przedstawiła zalecenia mające na celu poprawę pozycji negocjacyjnej rolników i rolniczek. Uważam, że powinniśmy wspólnie kontynuować budowanie bardziej sprawiedliwego systemu.

Po drugie, bardzo ważne, musimy wspierać rolnictwo, które działa na rzecz przyrody i w zgodzie z nią. Wiemy, że można to osiągnąć tylko dzięki skutecznemu systemowi nagród i zachęt. Jak już wspomniałem, rolnicy i rolniczki są jednymi z pierwszych, którzy zasadniczo odczuwają skutki zmian klimatycznych i środowiskowych oraz kryzysów. Jednocześnie niezrównoważone struktury i praktyki rolnicze same w sobie przyczyniają się i napędzają kryzys klimatyczny. Z drugiej jednak strony, sektor rolnictwa posiada wiele rozwiązań pozwalających na łagodzenie i adaptację do kryzysów klimatycznych. Zrównoważone rolnictwo jest zatem niezwykle ważnym instrumentem – dużo nad nim pracowałeś. A usługi na rzecz zdrowej przyrody muszą być wynagradzane. Ponieważ tylko wtedy, gdy rolnicy mogą żyć ze swojej ziemi, będą inwestować w bardziej zrównoważone praktyki. I tylko wtedy, gdy wspólnie osiągniemy nasze cele klimatyczne i środowiskowe, rolnicy będą mogli nadal zarabiać na życie. Mamy więc ten sam cel: ochronę przyrody, ale także tworzenie zrównoważonego dobrobytu dla naszych rolników.

I wreszcie, musimy nadal ograniczać biurokrację, zwłaszcza w przypadku małych i rodzinnych gospodarstw rolnych. Na początku tego roku wprowadziliśmy środki mające na celu uwolnienie ich od kontroli i kar związanych z WPR. Chcemy więc nadal podążać tą drogą, wspólnie z naszymi państwami członkowskimi. Musimy też promować konkurencyjny europejski łańcuch wartości żywności. W tym celu musimy wykorzystać wszystkie możliwości oferowane przez obfitość innowacji w tej dziedzinie – od rolnictwa precyzyjnego po drony i nowe techniki hodowlane. I to nie tylko w dużych gospodarstwach rolnych, ale także w spółdzielniach i wielu MŚP w tym sektorze”.

Green REV Institute i Future Food 4 Climate będą aktywnie zaangażowane w ten proces.

Zdjęcie: Unsplash